Miền Trung là một trong ba vùng tiên phong canh tác cây cà phê Arabica của nước ta. Đánh dấu cho giai đoạn bám đất, mở rộng của cây cà phê chè miền Trung là đồn điền cà phê Phủ Quỳ Nghệ An đầu năm 1910. Song, vùng cà phê chè lớn nhất và hiệu quả cao nhất miền Trung Việt Nam là Khe Sanh – Quảng Trị.
Cà phê chè miền Trung, đặc biệt ở Khe Sanh, được canh tác với quy mô nhỏ nhưng chú trọng chất lượng, đảm bảo hương vị đặc trưng, phù hợp với thị trường cà phê đặc sản.
- Xem thêm chuỗi bài cây cà phê chè Việt Nam và ba vùng canh tác trọng điểm
Cà phê chè Phủ Quỳ, Nghệ An và A Lưới, Thừa Thiên Huế
Cây cà phê chè đầu tiên được đưa vào trồng thử ở địa phận nhà thờ Sen Bàng – Quảng Bình. Nhưng đánh dấu cho giai đoạn bám đất, mở rộng của cây cà phê chè miền Trung là đồn điền cà phê Phủ Quỳ Nghệ An đầu năm 1910. Đến những năm 1960 cà phê Phủ Quỳ đã được nhiều người biết. Trạm nghiên cứu cây nhiệt đới Phủ Quỳ là cơ quan khoa học kỹ thuật về cà phê đầu tiên của nước ta. Nó được thành lập vào tháng 4 năm 1960 cùng trên mảnh đất này.
Có bề dày qua ghi nhận lịch sử song Phủ Quỳ, Nghệ An cũng là một trong những điểm yếu nhất của vùng do có độ cao trên mực nước biển thấp (chỉ dưới 100m). Tuy nhiên không vì vậy mà cà phê Phủ Quỳ được xem là có chất lượng kém. Mà trái lại những hạt arabia Phủ Quỳ đã tạo nên danh tiếng cho vùng đất Nghệ. Do đang tập trung vào các vùng cà phê chè miền trung nên mình tạm không đến dừng ở đây. Các bạn có thể xem thêm thông tin về cây cà phê chè Phủ Quỳ. Hoặc mua luôn cà phê nguyên bản Arabica Phủ Quỳ để tận hưởng cái vị chua xứ Nghệ nhé.
Sau Phủ Quỳ, tại Thừa Thiên Huế với vùng cà phê chè A Lưới có lịch sử muộn màng nhất. Cũng có thể gọi là non trẻ nhất tại vùng cà phê chè miền trung. Do nằm giáp với dãy núi Bạch Mã, một nhánh của dãy Trường Sơn bắc đâm ngang ra biển. Nó trở thành một bức tường thành ngăn các đợt gió mùa đông bắc mà kết quả là sự phân hóa lãnh thổ Việt Nam thành 2 miền khí hậu khác nhau rõ rệt. Cây cà phê chè A Lưới trở thành dấu chấm hết trên vùng địa lý của cà phê chè miền Trung.
Vùng cà phê chè Khe Sanh, Quảng Trị
Cái tên không thể thiếu trong loạt cà phê chè miền Trung là Arabica Khe Sanh. Nói rộng hơn đây là vùng cà phê chè lớn nhất và hiệu quả cao nhất miền Trung Việt Nam. Theo số liệu của Agroinfo cả tỉnh có 4500ha, diện tích trồng là 3831ha, sản lượng 6088 tấn. Do có điều kiện khí hậu nóng ẩm lý tưởng, ở đây có thể canh tác tất cả các giống cà phê: chè, vối và mít ( hay Arabica, Robussta, Excelsa).
Tuy nhiên mùa đông ở đây nhiệt độ khá thấp, mùa mưa kéo dài và thời kỳ có sương mù dày. Rõ ràng không có lợi cho việc trồng cà phê Robusta là loài cà phê thụ phấn chéo. Do đó cà phê Arabica ở vùng này có thể cho hiệu quả cao và ổn định.
Ngoài Quảng Trị, các tỉnh lân cận ở miền Trung như Thừa Thiên Huế hay Quảng Nam cũng có những khu vực trồng cà phê chè nhưng với quy mô rất nhỏ. Những vùng này thường tập trung vào canh tác quy mô hộ gia đình, sản xuất hướng tới thị trường nội địa hoặc xuất khẩu nhỏ lẻ.
Tuy cà phê chè miền Trung chưa có vị thế lớn, nhưng tiềm năng phát triển vẫn còn rất nhiều, đặc biệt nếu có sự đầu tư đúng mức vào nghiên cứu và phát triển.
Nguồn tham Khảo:
- Tạp chí Argoinfo – Caffe Việt Nam, Chuyên đề 6 (9/20111)